Een onlichamelijk of immaterieel roerend goed is een goed dat niet fysiek bestaat. Het is een goed dat niet tastbaar is (bv.: een hoeveelheid geld).

In Luxemburg zijn er 2 soorten beslagen mogelijk op onlichamelijke roerende goederen.

• Het gemeenrechtelijk derdenbeslag
• Het beslag op beschermde periodieke beloningen (salarissen, inkomens, pensioenen)

Het gemeenrechtelijk derdenbeslag

Het derdenbeslag is een rechtshandeling waarmee een schuldeiser (de beslagleggende schuldeiser) beslag laat leggen op geldbedragen van zijn schuldenaar (de schuldenaar-beslagene) die in bewaring zijn bij een derde (de derde-beslagene). De beslagleggende schuldeiser kan op die manier de bedragen terugkrijgen die de beslagene hem verschuldigd is.

Met andere woorden: door het derdenbeslag kan de schuldeiser zich de vordering laten toewijzen (met betrekking tot een bepaald geldbedrag) die zijn schuldenaar (de schuldenaar-beslagene) heeft op zijn eigen schuldenaar (de derde-beslagene).

Definitie:

Het derdenbeslag is een rechtshandeling waarmee een schuldeiser (de beslagleggende schuldeiser) beslag laat leggen op geldbedragen van zijn schuldenaar (de schuldenaar-beslagene) die in bewaring zijn bij een derde (de derde-beslagene). De beslagleggende schuldeiser kan op die manier de bedragen terugkrijgen die de beslagene hem verschuldigd is.

Voorwaarden:

Voor het leggen van het derdenbeslag moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:

• De schuldeiser moet beschikken over een notariële of onderhandse titel of een verklaring waarin toestemming voor het beslag wordt gegeven, verkregen op grond van een rechterlijke beslissing, in een procedure zonder tegenspreek
• De schuldenaar (schuldenaar-beslagene) van de schuldeiser moet de schuldeiser zijn van een derde (de derde-beslagene)

Het beslag:

Het beslag wordt gelegd door de betekening van een akte van derdenbeslag aan de derde, die vanaf dat moment geen afstand meer mag doen van de bedragen die hij de schuldenaar-beslagene verschuldigd is of zal zijn.

Het beslag wordt vervolgens betekend aan de schuldenaar-beslagene, met name om hem de mogelijkheid te bieden zich te verdedigen, waarbij het derdenbeslag wordt toegewezen en bekrachtigd.

Deze betekening van het derdenbeslag zal ten slotte worden betekend aan de derde-beslagene (betekening van de derde).

Wanneer deze formaliteiten zijn afgehandeld, moet de derde overgaan tot betaling. De manier waarop deze betaling geschiedt, hangt ervan af of er sprake is van betwisting.

De gevolgen:

Door het beslag wordt het bedrag direct toegekend aan de beslagleggende schuldeiser, die zich daardoor onttrekt aan de gelijkgerechtigheid van mogelijke schuldeisers.

Daarnaast zorgt het beslag ervoor dat de in beslag genomen bedragen niet meer beschikbaar zijn; deze bedragen kunnen dus niet meer voor betalingen worden gebruikt.

In deze beslagprocedure is voorzien door artikel 693 tot en met 718 van het Nieuwe Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

1. Voorwaarden

De beslagleggende schuldeiser moet beschikken over een notariële of onderhandse titel. Als hij daar niet over beschikt, kan de schuldeiser toestemming voor het beslag vragen aan een bevoegd rechter. Dit betreft een procedure op verzoek en zonder tegenspraak.

De schuldenaar-beslagene moet zelf schuldeiser zijn van een derde (de derde-beslagene).

De derde-beslagene moet schuldenaar zijn van de schuldenaar-beslagene. Hij moet een bepaald geldbedrag verschuldigd zijn aan de schuldenaar-beslagene en beschikken over de bedragen die hij de schuldenaar-beslagene verschuldigd is op grond van een eigen en zelfstandig vermogen (bankiers, wettelijke vertegenwoordigers van meerderjarige of minderjarige onbekwame personen, notaris, advocaat).

Bij het derdenbeslag zijn er dus twee verschillende vorderingen:

• de vordering die de oorzaak is van het beslag: dit is de vordering van de beslagleggende schuldeiser op de schuldenaar-beslagene. Het betreft dus het bedrag dat de schuldenaar aan de schuldeiser is verschuldigd. Deze vordering moet op zijn minst zeker zijn.
• de vordering die het object is van het beslag: dit is de vordering van de schuldenaar-beslagene op de derde-beslagene. Het betreft dus het bedrag dat de derde-beslagene aan de schuldenaar-beslagene is verschuldigd. De vordering die het object is van het beslag is noodzakelijk een vordering van een geldbedrag (dat geen loon voor arbeid mag zijn, want dat vormt het object van een specifiek beslag). Het is niet nodig dat de vordering wordt vastgesteld in een uitvoerbare titel. Bovendien is het geen vereiste dat de vordering liquide en opeisbaar is.

De vordering moet bestaan op de dag van het beslag. Het is noodzakelijk dat de vordering tot het vermogen blijft behoren van de schuldenaar-beslagene.

Overigens moet de mogelijkheid worden benadrukt van een derdenbeslag op zichzelf, waarmee de beslagleggende schuldeiser de beschikking kan krijgen over de bedragen die hij aan de schuldenaar-beslagene is verschuldigd.

2. De procedure

De akte van derdenbeslag 

De akte van beslag is een akte van een gerechtsdeurwaarder die aan de derde wordt betekend en alleen geldig is als de akte het volgende bevat:

• vermelding van de titel
• afschrift van de toestemmingsverklaring, als het beslag wordt gelegd op basis van de toestemming van een rechter
• het bedrag waarvoor het derdenbeslag is gelegd
• keuze van de woonplaats van de schuldeiser in de plaats waar de derde-beslagene verblijft

Bovendien moet in het derdenbeslag worden aangegeven dat de derde-beslagene persoonlijk verplichtingen heeft ten opzichte van de beslagleggende schuldeiser en dat het hem is verboden om over de gevorderde bedragen te beschikken voor zover hij die aan de schuldenaar is verschuldigd.

De betekening van de akte van derdenbeslag zorgt ervoor dat de gevorderde en in beslag genomen bedragen niet meer beschikbaar zijn. Met de in beslag genomen bedragen kunnen dus geen betalingen meer worden gedaan.

Bovendien zorgt dit ervoor dat de derde-beslagene de in beslag genomen en toegewezen bedragen niet mag gebruiken voor betalingen aan de schuldenaar-beslagene. Als de derde-beslagene zich niet aan dit verbod houdt, moet hij het betreffende bedrag betalen aan de beslagleggende schuldeiser. Hij zal dan worden verklaard tot zuiver schuldenaar.

De betekening van het derdenbeslag aan de schuldenaar

Deze betekening is bedoeld om de schuldenaar in kennis te stellen van de maatregel, zodat hij zich kan verdedigen.

Het beslag moet binnen acht dagen aan de schuldenaar worden betekend door de gerechtsdeurwaarder. Als dit niet binnen acht dagen is gebeurd, dan wordt het derdenbeslag nietig.

De betekening wordt opgesteld op initiatief van de schuldeiser en bevat de toewijzing en bekrachtiging van het derdenbeslag. Deze procedure brengt in principe de volgende twee zaken met zich mee:

• de veroordeling op grond van de vordering die de oorzaak is van het beslag
• de bekrachtiging van het beslag op grond van deze veroordeling

Wanneer het derdenbeslag wordt gelegd op grond van een uitvoerbare titel, dan brengt de procedure alleen het aspect van de bekrachtiging van het beslag met zich mee.

De betekening van het derdenbeslag aan de derde-beslagene.

Binnen acht dagen na de betekening van het beslag aan de schuldenaar, moet het beslag worden betekend aan de derde-beslagene. Tot het moment dat het beslag aan de derde is betekend, zijn betalingen door de derde geldig.

De bevestigende of ontkennende verklaring van de derde-beslagene

Na de bekrachtiging van het derdenbeslag door een vonnis, kan de derde-beslagene worden gesommeerd om een verklaring af te leggen en moet hij overgaan tot evenredige verdeling.

Als de derde-beslagene weigert de verklaring te verstrekken, dan wordt hij verklaard tot zuiver schuldenaar met betrekking tot de oorzaken van het derdenbeslag.

Het beslag op periodieke beloningen

Het beslag op beloningen is een procedure waarmee een schuldeiser beslag kan laten leggen "e;op de bron"e; van de bedragen die zijn schuldenaar hem is verschuldigd.

Definitie:

Met deze procedure kan een schuldeiser direct beslag laten leggen op de bedragen die zijn schuldenaar hem is verschuldigd en die in bezit zijn van zijn werkgever.

Het beslag:

Deze procedure betreft alleen de bedragen die als beloning zijn bedoeld. Het beslag heeft alleen betrekking op het gedeelte van het salaris dat vatbaar is voor beslag.

Het beslag moet door de griffier worden betekend aan de werkgever. De schuldenaar krijgt daarvan vervolgens een afschrift.

De werkgever wordt dan opgedragen om elke maand de in beslag genomen bedragen over te maken. Deze bedragen moeten direct worden overgemaakt naar de schuldeiser.

De procedure van beslag op beloningen wordt geregeld door de Wet van 11 november 1970 op overdracht van en beslag op inkomsten uit werk, pensioen en rente.

1. Toepassingsgebied van de procedure van loonbeslag

Volgens artikel 1 van deze Wet is loonbeslag van toepassing "e;... in algemene zin op bedragen verschuldigd uit hoofde van vergoeding aan iedere loontrekkende, of die werkt onder welke titel dan ook en op welke plaats dan ook, voor een of meer werkgevers, wat het bedrag ook is en de aard van de vergoedingen, de vorm en de natuur van de overeenkomst of het statuut"e;.

Bijgevolg zijn de inkomsten van personen die een vrij beroep uitoefenen of auteursrechten ontvangen, uitgesloten.

Voor deze procedure moeten de in beslag genomen sommen vergoedingen voor arbeidsprestaties zijn. Zijn aldus vatbaar voor beslag lonen in de zuivere zin van het woord en aanhorigheden (voordelen in natura, overuren enz.).

Het loon van de schuldenaar kan niet volledig in beslag genomen worden. Artikel 5 voorziet immers in een niet voor beslag vatbaar gedeelte van het loon.

2. De procedure

De schuldeiser dient een verzoek in bij de bevoegde rechter om derdenbeslag te leggen op het loon. De bevoegde rechter is de kantonrechter. Het betreft een exclusieve bevoegdheid.

De bevoegde kantonrechter is in principe de kantonrechter in de woonplaats van de schuldenaar-beslagene. Indien de schuldenaar in het buitenland woont, maar in Luxemburg werkt, dan is volgens de wet de kantonrechter in de woonplaats van de derde-beslagene bevoegd.

Het derdenbeslag op loon kan worden gelegd op grond van een notariële of onderhandse titel of op grond van een uitvoerbare titel.

De rechterlijke beslissing waarin toestemming voor het derdenbeslag wordt gegeven, wordt door de griffier betekend aan de derde-beslagene; deze betekening geldt als derdenbeslag.

De griffier stelt de beslagene en de beslagleggende schuldeiser schriftelijk in kennis van de betekening van de rechterlijke beslissing waarin toestemming voor het derdenbeslag wordt gegeven.

De derde-beslagene (werkgever) dient binnen acht dagen na deze kennisgeving een bevestigende/ontkennende verklaring af te leggen (over zijn situatie ten aanzien van de werknemer). Wanneer hij dat nalaat, wordt de derde-beslagene (werkgever) verklaard tot zuiver schuldenaar met betrekking tot het object van het beslag.

Er wordt op gewezen dat de beslagleggende schuldeiser eerst moet laten beoordelen of het gevraagde derdenbeslag gegrond en rechtsgeldig is en moet laten vaststellen wat het exacte bedrag is van zijn vordering op de beslagen partij, voordat hem de in beslag genomen bedragen geheel of gedeeltelijk kunnen worden toegewezen.

Meerdere schuldeisers

De rechter verdeelt de in beslag genomen bedragen onder de verschillende schuldeisers.

VERKLARENDE WOORDENLIJST

Aandeel: deel van het kapitaal van een entiteit waarvan het bezit de hoedanigheid van vennoot meebrengt en bijgevolg het recht deel te nemen aan het leven van de vennootschap en te delen in de winst

Beheerder: hij die beheert

Betekening: kennisgeving door de gerechtsdeurwaarder waarbij een procedurestuk aan de geadresseerde wordt bezorgd

Deelnemingsrechten: rechten in een burgerlijke of handelsvennootschap die geen aandelen uitschrijft

Dwangbevel aan derde-houder: procedure die de Schatkist toelaat geldelijke schuldvorderingen die de belastingplichtige heeft ten aanzien van derden, aan te houden

Effecten: titels uitgegeven door rechtspersonen, publiekrechtelijke personen of particulieren die op de beurs kunnen genoteerd worden

Indeplaatsstelling: mogelijkheid voor een schuldeiser om zich in een uitvoeringsprocedure in de plaats te stellen van een andere schuldeiser

Inpandgeving: zakelijke zekerheid voor een onlichamelijk recht

Kennisgeving: handeling waarbij een procedurestuk ter kennis wordt gebracht van een persoon hetzij door tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder (betekening), hetzij per post

Nietigheid: sanctie tegen een juridische akte aangetast door een vormgebrek (bv.: ontbreken van een formaliteit) of een gebrek ten gronde (bv.: ontbreken van rechtsbekwaamheid)

Onbeschikbaarheid: de staat waarin iemand zich bevindt die niet kan beschikken over zijn vermogen of over een goed

Overdragend effect: effect waarbij een recht van de ene titularis aan de andere wordt overgedragen

Sekwester: bewaarplaats bij een derde van een betwiste zaak tot aan de regeling van het geschil

Te vervallen termijn: vooraf betaalbaar

Toekennend effect: effect waarbij een recht aan iemand wordt toegekend

Toewijzing: handeling waarbij een in beslag genomen goed na een openbare verkoop wordt toegewezen aan de meest biedende

Verjaring: middel tot het bekomen van of het uitdoven van een recht door het verstrijken van een zekere termijn

Verval: sanctie waarbij een handeling die in eerste instantie rechtsgeldig was ongeldig wordt door de afwezigheid van een latere vereiste handeling

Vervallen termijn: te betalen aan het begin van de volgende maand

Volgorde van aanbieden: de volgorde waarin de beslagleggende schuldeisers zich aandienen ("e;wie eerst komt, eerst maalt"e;)

Vrijgave: einde van een situatie van opschorting, een hindernis in rechte voor het opstellen van een akte of het uitoefenen van een recht.