E-fiche 5 – Beslaglegging op onroerende goederen
Men vindt de regeling van het beslag op onroerende zaken art. 502 e.v. van het Nederlandse Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.
De gang van zaken bij het leggen van dit beslag is als volgt.
Beslag op een onroerende zaak wordt gelegd doordat de deurwaarder een proces-verbaal van beslag opmaakt, dat de in art. 504 Rv genoemde vermeldingen dient te bevatten, zoals de vermelding van de titel uit hoofde waarvan beslag wordt gelegd en de aard van de in beslag genomen onroerende zaken en hun kadastrale aanduiding. De Nederlandse wet eist niet dat de deurwaarder bij het opmaken van het proces-verbaal in of bij de onroerende zaak aanwezig is. Hij pleegt het proces-verbaal in zijn kantoor op te maken (zogenaamd 'bureaubeslag'). De blokkerende werking van het beslag kan pas door de inschrijving van het proces-verbaal in het daarvoor bestemde openbare register intreden. Zoals bij iedere executie dient ook hier voorafgaande betekening van de executoriale titel plaats te vinden (vlg. art. 430 lid 3 Rv).
Voorafgaand aan de beslaglegging dient voorts bij deurwaardersexploot een bevel tot betaling gedaan te worden (vlg. art. 502 lid 1 Rv), welk bevel desgewenst in één exploot kan worden gecombineerd met de betekening van de executoriale titel (art. 502 lid 3 Rv). Zodra twee dagen na het bevel verlopen zijn (vlg. art. 502 lid 1 Rv) kan tot het leggen van beslag worden overgegaan. Vervolgens dient het proces-verbaal van beslag te worden ingeschreven in het daartoe bestemde openbare register en dient het niet later dan drie dagen na de inschrijving te worden betekend aan de geëxecuteerde (vlg. art. 505 lid 1 Rv). De wet geeft niet aan in welke volgorde de laatste twee handelingen dienen te geschieden. De executant kan dus kiezen. Aangezien de blokkerende werking van het beslag afhankelijk is van de inschrijving in het register, ligt het voor de hand dit in ieder geval zo snel mogelijk te doen.
Beslag op roerende zaken die geen registergoederen zijn
Schepen en luchtvaartuigen zijn roerend. Teboekgestelde schepen en luchtvaartuigen hebben met onroerende zaken gemeen dat zij registergoederen zijn. Hun executie is afzonderlijk geregeld in de vierde titel van Boek II Rv.
De eerste afdeling van deze titel (art. 562 a e.v. Rv) heeft als opschrift 'Van executoriaal beslag op en executie van schepen'. Deze regeling heeft betrekking op alle schepen, kleine en grote. Wel maakt de regeling op een aantal punten onderscheid tussen teboekgestelde en niet teboekgestelde schepen. In de genoemde afdeling is zowel de verhaalsexecutie op schepen (executoriaal beslag gevolgd door executoriale verkoop) als de executie tot afgifte van een schip geregeld. In de tweede afdeling van deze titel (art. 584a e.v. Rv) met als opschrift 'Van executoriaal beslag op en executie van luchtvaarttuigen' zijn het executoriale verhaalsbeslag op luchtvaartuigen en de executie tot afgifte van deze vervoermiddelen geregeld.
Met betrekking tot deze materie zijn diverse internationale verdragen van groot belang.
